Хятад, Австралийн зөрчил ба дарс үйлдвэрлэгчдийн хохирол

2021-02-17
Нийтэлсэн: Админ
 4 мин унших

 

Б.ДОЛЖИНЖАВ

Австралийн дарс үйлдвэрлэгч “Jarrad White” компани олон жилийн туршид Хятадад үйл ажиллагаагаа амжилттай явуулж ирсэн. Гэвч тус компани гэнэт үйл ажиллагаагаа зогсоосон нь Хятад, Австралийн дипломат харилцааны зөрчилтэй холбоотой юм. “Jarrad White” компани Шанхайд үйлдвэрээ байгуулан Хятадын зах зээлд дарсаа нийлүүлж эхэлсэн хэдэн жилд гадаад дарс худалдаж авах Хятадын дундаж давхаргынхны  эрэлт хурдацтай нэмэгдсэн юм. Тухайлбал, 2020 оны дунд үе гэхэд “Jaressa Estate” дарсны 96 хувиас илүүг буюу жилд долоон сая шил дарсыг Хятадын зах зээлд нийлүүлсэн юм.

Гэвч Австрали дарснуудаа хэтэрхий хямд үнээр худалдаалж байна хэмээн татварыг нэмэгдүүлэхээ Бээжин арваннэгдүгээр сард зарласан. Шалтгааныг нь Хятадын Засгийн газар дотоодын дарс үйлдвэрлэгчдийн гомдолтой холбоотой гэж тайлбарласан. Үүнээс хойш “Jarrad White” компани нэг шил ч дарсыг Хятад руу худалдаагүй, татвараа бууруулахыг хүлээн Австрали дахь үйлдвэрийнхээ агуулахад хэдэн мянган дарс хадгалж байгаа аж. Энэ тухай “Бээжингийн шийдвэр бидэнд их хүнд туслаа. Захиалгаа хэдийнэ авчихсан, дарсаа нийлүүлэх бүх бэлтгэлээ хангачихсан байсан тул манай компанид ноцтой хохирол учруулсан” гэж “Jarrad White” компани мэдэгдэв.

Хятадын дотоодын дарсны үйлдвэрийн тоо 61 хувиар буурав

Энэ бол дан ганцхан компанид тулгарсан асуудал биш. Хятадын хөрөнгө оруулалттай Австралийн дарс үйлдвэрлэгч зуу зуун компанийг ирээдүйд олон асуудал хүлээж байна. Хятадын дарсны импортын дүн арванхоёрдугаар сард бараг тэг хувь хүртлээ унасан гэдгийг Австралийн Дарс үйлдвэрлэгч компани мэдээлсэн. Тухайлбал, Хятадын дарсны импортын дүн 2020 онд 14 хувиар унаж, нэг тэрбум ам долларт хүрсэн юм.

Хэдийгээр Хятад хямд үнэтэй гадаадын дарс ихээр оруулж ирж байна гэсэн дотоодын аж ахуй нэгжүүдийн хүсэлтийн дагуу  импортыг зогсоох шаардлагатай гэж мэдэгдсэн ч Австралийн үйлдвэрүүд үүнийг хоёр орны гадаад харилцаа муудсантай холбоотой  гэдэгт итгэлтэй байна. Учир нь дарснаас гадна, үхрийн мах, тавилгын мод гэсэн олон бүтээгдэхүүн Хятадын зах зээлд нэвтрэх гэж олон бэрхшээлтэй тулгарах болсон юм. Энэ байдал сайжирна гэх өөдрөг ирээдүй тэдэнд алга. Одоогоор Хятад руу экспортлох дарсны тоогоороо Франц улс тэргүүлж, Австралид хоёрдугаарт оржээ. Худалдааны яамнаас мэдээлснээр Хятадын дотоодын дарсны үйлдвэрүүдийн борлуулалт 2015-2019 онд 61 хувиар буурсан байна.

Австралийн дарсны үйлдвэрүүд 35 тэрбум долларыг улсынхаа эдийн засагт оруулдаг

Австрали бол дэлхийн хамгийн том тав дахь  дарс экспортлогч орон юм. Тиймдээ дарсны үйлдвэрүүд нь жил бүр 35 тэрбум ам долларыг улсынхаа эдийн засагт оруулдаг.Маргаан эхлэхээс өмнө арваннэгдүгээр сард Австрали бол Хятадын хамгийн том дарс нийлүүлэгч орон байв. Тодруулбал, 2019 онд Австрали нийт үйлдвэрлэсэн дарсныхаа гуравны нэгээс илүү хувийг буюу 840 сая ам долларын өртөг бүхий дарсыг Хятадын зах зээл дээр борлуулсан юм. Тухайн жил Австрали дарсаа АНУ, Англи, Канадынхаас өндөр үнэхээр зарсан билээ.

Хоёр улсын  2015 онд байгуулсан чөлөөт худалдааны гэрээгээр Австралийн дарсны 14 хувийн татварыг тэглэсэн. Үүний дараахан Австралийн үйлдвэрүүдийн нийлүүлэлт огцом өсч, Хятад руу экспортлох дарсны өртөг 73 сая ам доллараас нэг тэрбум ам доллар давтлаа нэмэгдсэн юм.

Хятад Австралийн дарсны татварыг 212 хувиар нэмэв

Австралийн дарсны алдар хүндийг зарим үйлдвэрлэгчид Австралийн уур амьсгал, хотын цэвэрхэн хүрээлэн буй орчинтой холбон тайлбарладаг. Энэ талаар “Jarressa Estate”-гийн үүсгэн байгуулагч White “Маш цэвэрхэн байгаль, сэтгэл татам уур амьсгал, дарсыг чанартай, маш амттай болгодог гэдэгт эргэлзэх шаардлагагүй” гэж ярьсан юм. Гэвч цаг агаарын гэнэтийн аймшигт үзэгдлийн улмаас өнгөрсөн оны эхний хагас гэхэд ургацын 40 хувиа алдсан юм. Мөн цар тахлын улмаас улс орны эдийн засаг доройтсон нь дарсны эрэлт буурахад нөлөөлсөн юм.

Австралийн Ерөнхий сайд Скотт Моррисон цар тахлын эх үүсвэрт Бээжинг буруутгасан цагаас буюу дөрөвдүгээр сараас хойш Хятад болон Австралийн улс төрчдийн харилцаа хурдацтайгаар муудсан юм. Үүний дараахан үхрийн мах, нүүрс, мод, дарснууд Хятадын зах зээл рүү нэвтрэхэд хүндрэл үүсч эхэлсэн.

Ийн наймдугаар сард Австралийн дарсны импортод хориг тавихаа Хятад Худалдааны яам мэдэгдэж, арваннэгдүгээр сард дарсны татварыг 212 хувиар тодорхойгүй хугацаагаар нэмэгдүүлсэн юм. Шалтгааныг нь асуухад Хятадын Гадаад хэргийн сайдын хэвлэлийн төлөөлөгч Хуа Чунин “Австрали олон улсын харилцааг зохицуулах үндсэн дүрмээ зөрчсөн. Тэд Хонгконг болон Шинжааны иргэдтэй холбоотой асуудалд санаа зовниж, Хятадын дотоод хэрэгт оролцсон” гэж хариулсан юм. 2021 онд ургац сайн байсан ч экспорт зогссоны уршгаар Австралийн усан үзмийн тариалан эрхлэгчид хамгийн их хохирч байна.

Эх сурвалж:CNN   

Богд Зонховын дүйчэн Зулын 25

Хоёрдугаар ялгуусан хэмээн алдаршсан Богд Зонховын их дүйчэн буюу

Уржигдар 21 цаг 07 мин
Гардасил вакцины талаарх ТАШАА мэдээлэл

Гардасил вакцины талаарх ТАШАА мэдээлэл

Уржигдар 19 цаг 28 мин
Т.Мөнхсайхан: Улсын эмнэлгүүд төлбөртэй үйлчилгээ үзүүлэх нөхцөл байдал үүсээгүй

Эрүүл мэндийн даатгалын сангийн санхүүжилт зогссоны улмаас зарим эмнэлгүүд тусламж ү

Уржигдар 15 цаг 09 мин
Орос, Хятадын хийн хоолой яагаад Монголоор биш Казахстанаар явахаар болсон бэ?

Монгол Хятад улсууд төрийн түвшинд ярьж байж 16 жил гацсан

Уржигдар 15 цаг 04 мин
RSF: 2024 оны Хэвлэлийн эрх чөлөөний шагналыг хэн хүртэх вэ?

“Хил хязгааргүй сурвалжлагчид” (RSF) байгууллага нь Хэвлэлийн эрх чөлөөний ша

Уржигдар 14 цаг 56 мин
Хэрэглээг дагаж сагсаа өөрчлөх цаг болжээ

 Цар тахлын үед нэг удаагийн амны хаалт, гар ариутгагч, нойтон салфитка, эм, эмнэлгийн хэ

Уржигдар 14 цаг 51 мин
“Баримт нэн тэргүүнд” сүлжээний сэтгүүл зүйн  бүтээлийн шилдгүүд шалгарлаа

Хуурамч мэдээлэлтэй тэмцэх “Баримт нэн тэргүүнд” үндэсний сүлжээний олон нийтийн төлөөх

Уржигдар 14 цаг 39 мин
“Цэндийн Шинэбаяр” хөрөг номын нээлт болов

Монгол Улсын төр, нийгмийн нэрт зүтгэлтэн, УИХ-ын гишүүн Цэндийн Шинэбаяр агсны амьд

Уржигдар 14 цаг 37 мин
Монгол судлалынхан чуулав

“Монгол судлалын шинэ үе - 2024” магистрант, докторантын

Уржигдар 14 цаг 15 мин
Дартсын тамирчид бүсийн тэмцээндээ амжилттай оролцжээ

Монголын сонгодог Дартсын холбооны тамирчид Ази номхон далайн бүсийн аварга ша

Уржигдар 14 цаг 13 мин