Сүрьеэтэй иргэдийн ихэнх нь хөдөлмөрийн насны эрчүүд

Өчигдөр 06 цаг 00 мин
Нийтэлсэн: Админ
 3 мин унших

С.УРТНАСАН

Сүрьеэ нь амьсгалын замын халдварт өвчин учраас хэн ч өвчлөх эрсдэлтэй. Нийгмийн зүгээс энэ өвчнөөр өвдсөн хүмүүсийг ялгаварлан гадуурхах хандлагатай байдаг учраас өвчлөлтэй хүмүүст санхүүгийн болон хөдөлмөр эрхлэлтийн  асуудал тулгардаг.  Энэ асуудал “Сүрьеэ судлал-100 жилд” сэдэвт олон улсын эрдэм шинжилгээний хурлын үеэр хөндөгдөж байлаа.

 Сүрьеэ нь дэлхий даяар нас баралтын тэргүүлэх шалтгаануудын нэг болоод байгаа бөгөөд сүрьеэгийн эрсдэлт бүлгийн хүн гэдэгт орон гэргүй хүмүүс, мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт бодис хэрэглэгчид, амьжиргааны түвшнээс доогуур орлоготой иргэд, ХДХВ-ийн халдвартай хүмүүс, сүрьеэтэй хүмүүсийн гэр бүлийн гишүүд хамрагдаж байна. Нийт судалгаанд хамрагдсан хүмүүсийн 66.1 хувь нь эмнэлэгт очиж сүрьеэгийн талаарх мэдлэгтэй болдог байна. Тэд эрт илрүүлэх нь халдварын тархалт, зардлыг бууруулах, сүрьеэгийн дараах уушгины өвчлөлийн эрсдэлийг бууруулах олон талын ач холбогдолтой гэдгийг мэдэхгүйгээс болж өвчнөө хүндрүүлж, олон хүнд халдвараа тарааж буй тохиолдол их байна. Уушгины мэдрэг сүрьеэгийн тасгуудад хэвтэн эмчлүүлэгсдийн дунд олон эрхтэн хамарсан, цэрний түрхцээр эерэг, уушгины хөндийт сүрьеэгийн эзлэх хувь өндөр байгаа нь сүрьеэгийн илрүүлэлт, оношилгоонд анхаарах шаардлагатайг харуулж байна.

 

Монголын сүрьеэтэй тэмцэх холбооны Эрүүл мэнд, эрдэм шинжилгээний төслийн удирдагч Анагаах ухааны доктор Ц.Базаррагчаа:

- Сүрьеэ нь эмчлэгдэх боломжтой гэдгийг хүмүүс ойлгож ялгаварлан гадуурхах хандлагаа зогсоох хэрэгтэй.  Ийм хандлага хүн амын дунд байгаагаас болж хүмүүс эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээ авч чадахгүйд хүрлээ.  Мөн өвчнөө хүндрүүлж халдвараа тараах нөхцөлийг нь бүрдүүлээд байна.  Манай эрүүл мэндийн тухай хуульд заасан тэгш хүртээмжтэй байх эрхийг эдгээр хүмүүс эдэлж чадахгүй байна. Сүрьеэтэй тэмцэх үндэсний хэмжээний хариу арга хэмжээг хүний эрхэд суурилсан, жендэрийн тэгш байдлыг хангасан, сүрьеэгийн тусламж үйлчилгээг хүртээмжтэй, хүрэлцээтэй, хүлээн зөвшөөрөхүйц бөгөөд чанартай болгоход, сүрьеэд өртөмтгий хүн амын оролцоог нэмэгдүүлэхэд чиглэгдэх учиртай. 

 

Монгол Улс сүрьеэгийн тархалт өндөртэй орны тоонд багтжээ

 

Дэлхийн хүн амын гуравны нэг нь сүрьеэгийн халдварт өртсөн бөгөөд эдгээр хүмүүсийн 10 хувь нь уушгины сүрьеэгээр өвчилдөг. Олон эмд тэсвэртэй сүрьеэгийн дарамт өндөртэй 30 орны жагсаалтад 2021 онд манай улс нэмэгдэж оржээ.  Бүртгэгдсэн халдварт өвчнөөрөө гуравдугаар байранд орж байгаа нь нас баралтын тэргүүлэх шалтгааны нэг болж байна. Сүрьеэгийн өвчлөл хөдөлмөрийн насны эрэгтэйчүүдийн дунд их байгаа ба түүнээс 2023 онд сүрьеэгээр өвчлөгсдийн 21.4 хувийг эмчилжээ. Сүрьеэгээр бүртгэгдсэн тохиолдлуудын нийгмийн байдлыг харахад эмзэг бүлэг нийт тохиолдлуудын 59 хувийг эзэлж байна. Үүнээс групптэй иргэд 50.7 хувь, ажил эрхлэгчид 41 хувь, ажилгүй иргэд 36 хувь, тэтгэврийн насныхан 11 хувь, оюутан гурван хувь, малчид хоёр хувийг тус тус эзэлж байна. Мөн эмд тэсвэртэй сүрьеэгээр өвчлөгсдийн дунд эмийн шалтгаант  цус багадалтыг Монголд судалсан анхны судалгаа болсон ба энэ нь эмнэл зүйн онцлогийг судалсан суурь судалгаа болсон. Сүрьеэгээр өвчилж буй эрсдэлт бүлгийн хүн амд дархлааны түвшин доогуур, хоол тэжээлийн дутагдалтай, архаг хавсарсан эмгэгтэй, чихрийн шижин болон дох-ын хавсарсан халдвартай удаан хугацааны архаг суурь эмгэгтэй хүмүүс хамаарч байна.

 

Архи тамхины хамааралтай хүмүүст сүрьеэгээр өвдөх  эрсдэл өндөр

 

Сүрьеэгийн эмчилгээний хувьд эмд мэдрэг сүрьеэ илүү ялгаатай юм. Эмчилгээний заалт зургаагаас найман сар байдаг байсан бол халдвартай сүрьеэтэй хүмүүсийг хамтран амьдарч байгаа гэр бүл хамт олноос нь тусгаарлаж эмнэлэгт эмчилж эрүүлжүүлдэг бөгөөд халдвар тархах боломжгүй болсны дараа эрүүл мэндийн байгууллагаас гарч, эмчийн хяналтад эмчилгээгээ үргэлжлүүлэн хийлгэдэг гэнэ. Сүүлийн судалгаанаас харахад архи тамхины хамааралтай хүмүүст бусад хүн амыг бодоход тохиолдох эрсдэл нь өндөр байна. Олон эмд тэсвэртэй сүрьеэ өмнө нь 18-24 сарын хугацаанд эмчлэгддэг байсан бол одоо ДЭМБ-ын зөвлөмж болгосон богино сонголттой горимуудыг эмчилгээнд нэвтрүүлжээ. Монгол Улсад сүрьеэг устгах эрсдэлт бүлгийн хүн амд чиглэсэн хууль, эрх зүй, бодлогын томоохон шинэчлэл хийж, хэрэгжилтийг сайжруулахгүй бол сүрьеэг устгах дэлхийн зорилт төдийгүй “Алсын хараа- 2050”-д тусгагдсан зорилтод хүрэхгүй болох эрсдэлтэй байгааг тус хурлын үеэр хэлэлцэв.

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

2024 ОНЫ АРАВДУГААР САРЫН 31. ПҮРЭВ ГАРАГ. № 31 (7455)

 

Г.Ганцогт: Дайны сэдэвтэй дуу дуулахад яг л халуун цэгт нь очсон мэт  мэдрэмж төрдөг

“Зууны мэдээ” сонин энэ удаагийн “Хөгжим хэмнэл” булангийнхаа дугаа

4 цаг 21 мин
Уур амьсгалын доройтлын улмаас Азийн ДНБ 17 хувиар буурах магадлалтай гэв

Азийн хөгжлийн банкнаас хөгжиж буй Ази, Номхон далайн орнуудын уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаарх тайлангаа өчигдөр танилцууллаа.

4 цаг 21 мин
29 дүгээр сургуулийн 60 жилийн ой тохиож байна

1964 оны тэртээ Улаанбаатар хотын зүүн хойхно орших  ус агаар сайтай, тэгш сайхан талбайд

4 цаг 21 мин
Монгол Улс папиллома вирусийн вакциныг нэвтрүүлэхгүй үлдэх үү

“Зууны мэдээ” сонин ээлжит эрэн сурвалжилгаараа эрүүл мэндийн салбар тэр дундаа умайн хүзүүний хорт хавдрын вакцины тухай хөндсөн билээ.

4 цаг 21 мин
Ойн салбарт масс тариалалтыг нэвтрүүлж байна

Монгол Улсын Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг Ойн газар, “Оюу толгой” компани хамтран 21 аймгийн

4 цаг 21 мин
“Зууны мэдээ” Сэтгүүлзүйн итгэлцлийн санаачилгын /JTI/ сертификаттай Монголын анхны сонин боллоо

Үндэсний өдөр тутмын “Зууны мэдээ” сонин Олон улсын сэтгүүл зүйн стандарт болох

4 цаг 21 мин
Цөмийн энергийн тухай хуулийн төсөл: Хэн юу хэлэв?

УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаан өчигдөр 10.00 цагт 51.6 хувийн ирцтэйгээр эхэллээ.

4 цаг 21 мин
“Чайна энержи”: Тохиролцож чадвал Гашуунсухайтын төмөр замыг гурван жилийн дотор холбоход бэлэн

Монголын Гашуунсухайт, Хятадын Ганцмодны боомтын төмөр замыг холбож чадалгүй олон жил болсон.

4 цаг 21 мин
“Трафигура”-даа 1.1 тэрбум долларын хохирол учруулсан гэх Э.Жононбаярын “түншүүд” нь улстөрчид биш биз?!

Монголын улс төр, бизнесийнхэн сүүлийн хэдэн жилд “Трафигура”-гийн Э.Жононбаяр гэдэг нууц ноёнтонтой болсон.

4 цаг 21 мин
Э.Болормаа: Халзан бүрэгтэйн ордыг ашиглах асуудлыг стратегийн түвшинд ярьж шийдэх ёстой

УИХ-ын гишүүн Э.Болормаатай цаг үеийн асуудлаар ярилцлаа.

4 цаг 21 мин