Дотоодын нийт бүтээгдэхүүн /Gross domestic product/: ДНБ нь тухайн улс орны нутаг дэвсгэр дээр тодорхой хугацаанд үйлдвэрлэж бий болгосон эцсийн бараа, үйлчилгээний зах зээлийн үнэлгээний нийт мөнгөн дүн юм. Үүнийг доорх томьёогоор илэрхийлнэ. GDP=Y= C+G+I+(X-M) Y – Дотоодын нийт бүтээгдэхүүн C –Хэрэглээ G – Засгийн газрын нийт зардал I – Хөрөнгө оруулалт буюу капитал тоног төхөөрөмж, бараа материал болон орон сууцанд зарцуулсан нийт хөрөнгийн дүн (X-M) – Цэвэр экспортын дүн X – Экспортын хэмжээ M – Импортын хэмжээ Коронавирус /Covid-19/ өвчнөөс болж Монгол Улсын голлох гадаад орлого бүрдүүлдэг Уул уурхайн бүтээгдэхүүний нийлүүлэлт зогсож эскпорт (X⬇️) буурсан. Аж ахуйн нэгжийн үйл ажиллагаанд хүндрэл учирснаар орлого багасч, зээлийн дарамтанд орох, ажилгүйдэл бий болох иргэдийн орлого багасч, худалдан авах чадварт (С⬇️) буурсан. Энэ нь дээрх томьёогоор C, Х нөлөө үзүүлж Ү буюу ДНБ (⬇️) буурч нийт эдийн засаг хямрах эрсдэл үүсч байна. Иймд төрөөс иргэдийн ажлын байрыг хадгалах замаар ДНБ чухал хэсэг болох хэрэглээг (С=) хэвээр нь явуулах шаардлагатай байна. Нэмж хэлэхэд коронавирустай холбогдож гарсан УОК-ын нөхцөлөөс хамаарч үйл ажиллагаа нь зогссон бизнес эрхлэгч нар хохирох ёсгүй. 1. Коронавирусээс болж бизнес эрхлэгчдийн алдагдсан орлогыг нөхөх хүү багатай, урт хугацааны зээл олгох 2. Үүнтэй уялдуулан тодорхой хугацаанд татвар багасгах арга хэмжээ авах хэрэгтэй. 3. Коронавирусын арга хэмжээнээс болж орлого нь багассан, ажилгүй болсон иргэдэд зориулж орлогын хэвээр хадгалах хөтөлбөр төрөөс боловсруулах хэрэгтэй.
Эх сурвалж: https://www.facebook.com/batshugar.enkhbayar