Хоёрдугаар сарын 24-нд ОХУ-ын Ерөнхийлөгч В.Путин шинэ мэдэгдэл гаргасан. ТАСС агентлаг Ерөнхийлөгч В.Путины хэлсэн үгийг бүрэн эхээр нь нийтэлсэн бөгөөд Кремлийн цахим хуудсанд мөн нийтлэгдсэн байна. Үгийг бүрэн эхээр нь орчуулан хүргэж байна.
Эрхэм хүндэт Оросын ард иргэд ээ! Анд нөхдөө!
Өнөөдөр би Донбасст болж буй эмгэнэлт үйл явдлууд болон Оросын аюулгүй байдлыг хангах үндсэн асуудлууд руу эргэж хандах шаардлагатай гэж үзэж байна.
Энэ оны 2-р сарын 21-нд хэлсэн үгнээсээ эхэлье. Барууны орнуудын хариуцлагагүй улстөрчид жилээс жилд бүдүүлэг, ёс бусаар манай улстай холбоотой аюул заналхийллийг бий болгож буй явдалд бид онцгойлон түгшиж байгаа талаар ярьж байна. Би НАТО-гийн блокийг зүүн тийш өргөжүүлж, цэргийн дэд бүтцийг нь Оросын хилд ойртуулахыг хэлж байна.
Бид 30 жилийн турш НАТО-гийн тэргүүлэгч орнуудтай Европын тэгш, хуваагдашгүй аюулгүй байдлын зарчмаар тохиролцоонд хүрэхийн тулд тууштай, тэвчээртэй хичээж ирснийг бүгд мэднэ. Бидний тавьсан саналын хариуд эелдэг хууран мэхлэлт, худал хуурмаг, эсвэл дарамт шахалт, шантааж хийх оролдлоготой байнга тулгарч байсан бол Хойд Атлантын холбоо бидний бүх эсэргүүцэл, санаа зовнилыг үл харгалзан тогтвортой өргөжин тэлж байна. Цэргийн машин хөдөлж, давтан хэлье, манай хилд ойрхон ирж байна. Яагаад энэ бүхэн болж байна вэ? Өөрийгөө онцгой, алдаагүй, гэсэн байр суурьтай ийм увайгүй үг хаанаас гаралтай вэ? Бидний эрх ашгийг үл тоомсорлож, шаардлага тавьж байгаа нь хаанаас гараад байна вэ?
Хариулт нь тодорхой, ойлгомжтой. Өнгөрсөн зууны 80-аад оны сүүлчээр ЗХУ суларч, улмаар бүрэн задарсан. Тухайн үед болсон үйл явдлын өрнөл нь өнөөдрийн бидэнд ч гэсэн сайн сургамж болж, эрх мэдэл, хүсэл зоригийн саажилт нь бүрэн доройтол, мартагдах эхний алхам гэдгийг баттай харуулсан. Хэсэг хугацаанд бид өөртөө итгэх итгэлээ алдсан даруйд дэлхийн хүчний бүх тэнцвэр алдагдаж эхэлсэн.
Энэ нь өмнөх гэрээ, хэлэлцээрүүд хүчингүй болоход хүргэсэн. Ятгах, гуйх нь тус болохгүй. Ноён засаглалтай, эрх мэдэлтэй хүмүүст тохирохгүй бүх зүйлийг хуучинсаг, хуучирсан, хэрэггүй гэж зарладаг. Мөн эсрэгээр: тэдэнд ашигтай буй бүх зүйлийг эцсийн үнэн гэж танилцуулж, ямар ч үнээр хамаагүй, ямар ч аргаар хамаагүй түлхэж өгдөг. Санал нийлээгүйг нь өвдөгний үеээр нь хугалдаг. Миний одоо ярьж байгаа зүйл бол зөвхөн Орост хамаатай биш, зөвхөн бид ч биш. Энэ нь олон улсын харилцааны бүх системд, заримдаа бүр АНУ-ын холбоотнуудад ч хамаатай.
ЗСБНХУ задран унасны дараа ертөнцийг дахин хуваах ажил эхэлсэн бөгөөд тэр үед бий болсон олон улсын эрх зүйн хэм хэмжээнүүд, хүйтэн дайнд өөрсдийгөө ялагч гэж зарласан хүмүүст саад болж эхлэв. Мэдээжийн хэрэг практик амьдрал, олон улсын харилцаа, тэдгээрийг зохицуулах дүрэм журамд дэлхийн нөхцөл байдал, хүчний тэнцвэрт байдлын өөрчлөлтийг харгалзан үзэх шаардлагатай байсан. Гэхдээ үүнийг мэргэжлийн түвшинд, саадгүй, тэвчээртэй, бүх улс орны эрх ашгийг харгалзан үзэж, хүндэтгэж, өөрийн хариуцлагаа ухамсарлан хийх ёстой байсан. Гэхдээ үгүй - үнэмлэхүй давуу байдлаасаа болж баярлах байдал, абсолютизмын орчин үеийн хэлбэр, тэр ч байтугай зөвхөн өөртөө ашигтай шийдвэрүүдийг бэлтгэж, баталж, түлхэж буй хүмүүсийн ерөнхий соёл, бардам зан нь доогуур түвшинд байна. Нөхцөл байдал өөр хувилбараар хөгжиж эхлэв.
Холоос жишээ хайх шаардлагагүй. Нэгдүгээрт, НҮБ-ын Аюулгүйн Зөвлөлийн ямар ч хориг арга хэмжээ авалгүйгээр тэд Европын яг төвд онгоц, пуужин ашиглан Белградын эсрэг цуст цэргийн ажиллагаа явуулсан. Хэдэн долоо хоногийн турш тайван хотууд, дэд бүтэц рүү тасралтгүй бөмбөгдсөн. Бид эдгээр баримтуудыг сануулах ёстой, эс тэгвээс барууны зарим нэг нөхөд тэр үйл явдлуудыг санах дургүй байдаг бөгөөд энэ тухай ярихдаа олон улсын эрх зүйн хэм хэмжээг биш, харин өөрсдийнхөө үзлээр тайлбарлаж буй нөхцөл байдлыг зааж өгөхийг илүүд үздэг.
Дараа нь Ирак, Ливи, Сирийн ээлж ирсэн. Ливийн эсрэг хууль бусаар цэргийн хүч хэрэглэж, Ливийн асуудлаарх НҮБ-ын Аюулгүйн Зөвлөлийн бүх шийдвэрийг гажуудуулсан нь улс орныг бүрмөсөн сүйрүүлж, олон улсын терроризмын асар том үүр уурхайг бий болгож, тус улсыг сүйрүүлэхэд хүргэсэн. Одоог хүртэл тэнд иргэний дайн дуусаагүй л байна. Зөвхөн Ливийн төдийгүй энэ бүс нутгийн олон зуун, сая сая хүнийг сүйрүүлсэн эмгэнэлт явдал Хойд Африк, Ойрхи Дорнодоос Европ руу их хэмжээний цагаачдыг дүрвэхэд хүргэсэн.
Үүнтэй ижил хувь заяа Сирийг ч хүлээж байв. Сирийн Засгийн газрын зөвшөөрөл, НҮБ-ын Аюулгүйн Зөвлөлийн зөвшөөрөлгүйгээр барууны эвслийнхэн энэ улсын нутаг дэвсгэр дээр тулалдаж байгаа нь түрэмгийлэл, хөндлөнгөөс оролцож байгаа гэсэн үг юм.
Гэсэн хэдий ч, мэдээжийн хэрэг, ямар ч хууль ёсны үндэслэлгүйгээр Ирак руу довтолсон явдал онцгой байр суурийг эзэлнэ. Иракт үй олноор хөнөөх зэвсэг байгаа тухай АНУ-д найдвартай мэдээлэл байгааг тэд шалтаг болгон сонгосон. Үүний нотолгоо болгож, АНУ-ын Төрийн нарийн бичгийн дарга дэлхийн олон нийтийн өмнө ямар нэгэн цагаан нунтаг сэгсэрч, энэ бол Иракт бүтээгдэж буй химийн зэвсэг гэж хүн бүрт итгүүлсэн. Тэгээд дараа нь энэ бүхэн хууран мэхлэлт, хий хоосон зүйл байсан нь тодорхой болов: Иракт ямар ч химийн зэвсэг байгаагүй. Итгэмээргүй, гайхмаар, гэхдээ баримт бол баримт. Төрийн дээд төвшинд, НҮБ-ын өндөр индэр дээрээс худал хуурмаг зүйл гарсан. Үүний үр дүнд асар их хохирол, сүйрэл болж, терроризм огцом өссөн.
Ер нь барууныхан өөрийн гэсэн дэг журам тогтоохоор ирсэн дэлхийн олон бүс нутагт бараг хаа сайгүй олон улсын терроризм, экстремизмын цуст, эдгээгүй шарх, шархлаа үлдээж буй мэт сэтгэгдэл төрдөг. Миний хэлсэн бүхэн хамгийн харгис хэрнээ олон улсын хуулийг үл тоомсорлож буйн цорын ганц жишээ биш юм.
Энэ үед НАТО-г зүүн тийш нэг инчээр тэлэхгүй гэж манай улсад амласан. Би давтан хэлье. Тэд биднийг хуурсан, энгийн ярианы хэлээр бол тэд зүгээр л биднийг жийсэн. Улс төр бохир гэсэн хэллэг их сонсогддог. Байж болно, гэхдээ арай ч ийм биш. Эцсийн эцэст ийм хууран мэхлэлт нь олон улсын харилцааны зарчмуудтай зөрчилддөг төдийгүй, юуны түрүүнд нийтээр хүлээн зөвшөөрөгдсөн ёс суртахуун, түүний хэм хэмжээтэй зөрчилддөг. Энд шударга ёс, үнэн хаана байна вэ? Зүгээр л нэг бөөн худал хуурмаг, хоёр нүүр гаргалт.
Дашрамд сонирхуулахад, АНУ-ын нутаг дэвсгэрт сүүлийн жилүүдэд жинхэнэ “худалч эзэнт гүрэн” бий болсон тухай Америкийн улстөрчид, улс төр судлаачид, сэтгүүлчид өөрсдөө бичиж, ярьж байна. Үүнтэй санал нийлэхгүй байх хэцүү - энэ бол үнэн. Гэхдээ АНУ бол агуу улс, системийг бүрдүүлэгч гүрэн хэвээр байна. Түүний бүх дагуулууд зөвхөн хариуцлагатайгаар тэднийг зөвшөөрч, түүний зан байдлыг хуулбарлаж, түүний санал болгож буй дүрмийг урам зоригтойгоор хүлээн зөвшөөрдөг. Тиймээс АНУ-ын өөрийн дүр төрхөөр бүрдүүлсэн Барууны блок гэж нэрлэгдэх тэд, тэр чигээрээ "худалч эзэнт гүрэн" болсон гэж бид үндэслэлтэйгээр хэлж чадна.
Манай улсын хувьд ЗСБНХУ задран унасны дараа шинэ орчин үеийн Оросын урьд өмнө хэзээ ч байгаагүй нээлттэй байдал, АНУ болон барууны бусад түншүүдтэй үнэнч шударгаар хамтран ажиллахад бэлэн байсан. Бараг нэг талын зэвсэг хураах нөхцөлд тэд нэн даруй биднийг шахаж, дуусгаж, бүрмөсөн устгах гэж оролдсон. 1990-ээд оны үед, 2000-аад оны эхэн үед өрнөдийн хамтын бүлэглэл Оросын өмнөд хэсэгт салан тусгаарлах үзэл, хөлсний бүлэглэлүүдийг хамгийн идэвхтэй дэмжиж байсан үед яг ийм зүйл болсон юм. Тэр үед бид ямар золиослол, ямар хохирол амссан, бид Кавказ дахь олон улсын терроризмыг бүрэн таслахаас өмнө ямар сорилтуудыг даван туулсан билээ. Бид үүнийг санаж байгаа бөгөөд хэзээ ч мартахгүй. Тийм ээ, үнэндээ саяхныг хүртэл биднийг өөрсдийн ашиг сонирхолд ашиглах, уламжлалт үнэт зүйлсийг маань устгаж, биднийг, ард түмнийг дотроос нь зэвүүцүүлэх, хуурамч үнэлэмж, зан авирыг бидэнд тулгах оролдлого тасарсангүй. Тэд өөрсдийн улс оронд аль хэдийн түрэмгийллийг тарьж ургуулж байгаа бөгөөд энэ нь хүний мөн чанарт харшлах учир шууд доройтолд хүргэдэг. Ийм зүйл болохгүй, хэн ч үүнийг хэзээ ч хийж чадаж байгаагүй. Одоо бас чадахгүй.
Гэсэн хэдий ч 2021 оны 12 дугаар сард бид Европ дахь аюулгүй байдлыг хангах, НАТО-г өргөжүүлэхгүй байх зарчмуудын талаар АНУ болон түүний холбоотнуудтай тохиролцохыг дахин оролдсон. Бүх зүйл талаар боллоо. АНУ-ын байр суурь өөрчлөгдсөнгүй. Тэд өөрсдийн зорилгоо биелүүлж, бидний хувьд энэ гол асуудлаар Оростой хэлэлцээр хийх шаардлагагүй гэж үзэж, бидний эрх ашгийг үл тоомсорлож байна.
Мэдээжийн хэрэг, энэ нөхцөл байдалд бидэнд асуулт байна: дараа нь юу хийх вэ, юу хүлээж байна вэ? Өнгөрсөн зууны 1940-өөд он, 1941 оны эхээр ЗХУ дайн дэгдэхээс урьдчилан сэргийлэх, ядаж удаашруулах гэж бүхий л арга замаар оролдсоныг бид түүхээс сайн мэднэ. Үүний тулд тэрээр боломжит түрэмгийлэгчийг өдөөн хатгахгүй байхыг эцсийн мөч хүртэл хичээж, зайлшгүй довтолгоог няцаахад бэлтгэхийн тулд хамгийн шаардлагатай, тодорхой арга хэмжээ аваагүй эсвэл хойшлуулсан. Эцэст нь хийсэн эдгээр алхмууд нь аймшигтай хожимдсон байсан. Үүний үр дүнд 1941 оны 6 дугаар сарын 22-нд дайн зарлалгүй эх оронд маань довтолсон нацист Германы түрэмгийллийг манай улс бүрэн гүйцэд даван туулахад бэлэн биш байв. Дайсныг зогсоож, дараа нь бут цохисон боловч маш их үнэ цэнээр хийсэн. Аугаа их эх орны дайны өмнөхөн түрэмгийлэгчийг тайвшруулах гэсэн оролдлого нь манай ард түмэнд асар их хохирол учруулсан алдаа болж хувирсан. Дайн байлдааны эхний саруудад бид асар том, стратегийн ач холбогдолтой газар нутаг, олон сая хүнээ алдсан. Хоёр дахь удаагаа ийм алдаа гаргахыг зөвшөөрөхгүй, бидэнд тийм эрх байхгүй.
Дэлхий дахинд ноёрхлоо зарлаж байгаа хүмүүс ял шийтгэлгүй, ямар ч шалтгаангүйгээр биднийг Оросыг дайсан хэмээн зарлаж байна. Үнэхээр ч өнөөдөр тэдэнд санхүү, шинжлэх ухаан, технологи, цэргийн асар их чадавхи бий. Бид үүнийг мэдэж байгаа бөгөөд эдийн засгийн салбарт бидэнд байнга ирж буй аюул занал, мөн энэхүү увайгүй, байнгын шантаажийг эсэргүүцэх чадвараа бодитойгоор үнэлдэг. Би давтан хэлье, бид тэднийг хуурмаг зүйлгүйгээр, туйлын бодитойгоор үнэлдэг.
Цэргийн салбарын хувьд орчин үеийн Орос улс ЗСБНХУ задран унасны дараа боломжийнхоо ихээхэн хэсгийг алдсан ч өнөөдөр дэлхийн хамгийн хүчирхэг цөмийн гүрнүүдийн нэг бөгөөд үүнээс гадна хэд хэдэн салбарт, хамгийн сүүлийн үеийн зэвсгийн төрлүүдэд тодорхой давуу талтай юм. Үүнтэй холбогдуулан манай улс руу шууд дайрах нь аливаа түрэмгийлэгчийг ялагдаж, аймшигтай үр дагаварт хүргэнэ гэдэгт хэн ч эргэлзэх ёсгүй.
Үүний зэрэгцээ технологи, түүний дотор батлан хамгаалах технологи хурдацтай өөрчлөгдөж байна. Энэ салбарын манлайлал байнга өөрчлөгдөж байгаа. Манай хилийн зэргэлдээх нутаг дэвсгэрийн цэргийн хөгжил, хэрэв бид үүнийг зөвшөөрвөл олон арван жилээр түрүүлж, эсвэл магадгүй үүрд хэвээр үлдэж, Орос улсад байнга өсөн нэмэгдэж буй, огт хүлээн зөвшөөрөгдөхгүй аюул заналхийллийг бий болгох болно.
Одоо ч НАТО зүүн тийш тэлэхийн хэрээр манай улсын нөхцөл байдал жил ирэх тусам улам дордож, аюултай болж байна. Түүгээр ч барахгүй сүүлийн өдрүүдэд НАТО-гийн удирдлага эвслийн дэд бүтцийг Оросын хил хүртэл хурдасгах, шаардлагатай байгаа талаар илэн далангүй ярьж байна. Өөрөөр хэлбэл, байр сууриа хатууруулж байна. Бид цаашид юу болж байгааг үргэлжлүүлэн ажиглаж чадахгүй. Энэ нь бидний хувьд туйлын хариуцлагагүй хэрэг болно.
Хойд Атлантын эвслийн дэд бүтцийг цаашид өргөжүүлэх, Украины нутаг дэвсгэрийн цэргийн бүтээн байгуулалтыг эхлүүлсэн нь бидний хувьд хүлээн зөвшөөрөгдөхгүй. Гол нь мэдээж байгууллагадаа биш, НАТО-бол зөвхөн АНУ-ын гадаад бодлогын хэрэгсэл юм. Асуудал нь бидэнтэй зэргэлдээх нутаг дэвсгэрт, манай түүхэн нутаг дэвсгэрт, бидэнтэй дайсагнагч "Оросын эсрэг" үзэл баримтлал бий болж, гадны бүрэн хяналтанд орсон, зэвсэгт хүчин эрчимтэй суурьшиж байна. НАТО-гийн орнуудын хүчин, хамгийн орчин үеийн зэвсгээр хангагдаж байна. АНУ болон түүний холбоотнуудын хувьд энэ нь Оросыг хязгаарлах бодлого гэгддэг геополитикийн ногдол ашиг юм. Мөн манай улсын хувьд энэ нь эцсийн дүндээ үхэл амьдралын асуудал, ард түмэн бидний түүхэн ирээдүйн асуудал юм. Энэ нь үнэндээ хэтрүүлэг биш- энэ үнэн юм. Энэ нь зөвхөн бидний эрх ашигт төдийгүй манай улсын оршин тогтнох, бүрэн эрхт байдалд бодит аюул занал учруулж байна. Энэ бол маш олон удаа яригдсан нөгөө улаан шугам юм. Тэд түүний давлаа.
Үүнтэй холбогдуулан, мөн Донбассын нөхцөл байдлын талаар. 2014 онд Украинд төрийн эргэлт хийж, эрх мэдлийг булаан авч, сонгуулаар өнгөлөн далдлах журмаар барьж байгаа хүчнийхэн эцэстээ мөргөлдөөнийг тайван замаар зохицуулахаас татгалзсаныг бид харж байна. Найман жил, эцэс төгсгөлгүй урт найман жилийн турш бид нөхцөл байдлыг энхийн замаар, улс төрийн аргаар шийдвэрлэхийн тулд боломжтой бүхнийг хийсэн. Бүгд талаар боллоо.
Тэнд юу болж байгааг өрөвч сэтгэлгүй харж болохгүй гэж би өмнөх үгэндээ хэлсэн. Энэ бүхнийг тэвчих боломжгүй байсан. Зөвхөн Орост найдаж, зөвхөн бидэнд найдаж байгаа тэнд амьдарч буй олон сая хүмүүсийн эсрэг геноцид болох энэ хар дарсан зүүдийг нэн даруй зогсоох шаардлагатай байв. Хүмүүсийн эдгээр хүсэл эрмэлзэл, мэдрэмж, өвдөлт нь бидний хувьд Донбассын ард түмнийг хүлээн зөвшөөрөх шийдвэр гаргахад гол түлхэц болсон юм.
Миний бодлоор нэмэлт тайлбар өгөх хэрэгтэй. НАТО-гийн тэргүүлэгч орнууд өөрсдийн зорилгодоо хүрэхийн тулд Украин дахь хэт үндсэрхэг үзэлтнүүд болон неонацистуудыг бүх зүйлд дэмжиж, Крымчууд болон Севастопольчуудыг чөлөөт сонголтоо хийсэн буюу Оростой дахин нэгдэснийг хэзээ ч уучлахгүй. Тэд мэдээжийн хэрэг Крым руу дайрч, Донбасст дайны нэгэн адил Украины үндсэрхэг үзэлтнүүдийн бүлэглэлийн шийтгэгчид, Гитлерийн хамсаатнууд Аугаа эх орны дайны үеэр хамгаалалтгүй хүмүүсийг хөнөөсөн шиг алах болно. Тэд Оросын бусад хэд хэдэн газар нутгийг эзэмшхийг хүсэж байгаагаа ил тод зарлаж байна. Үйл явдлын бүх явц, ирж буй мэдээллийн дүн шинжилгээ нь Оросын эдгээр хүчинтэй мөргөлдөх нь зайлшгүй гэдгийг харуулж байна. Энэ бол цаг хугацааны л асуудал: тэд бэлдэж байна, тэд тохирох цагийг хүлээж байна. Одоо тэд бас цөмийн зэвсэгтэй гэдгээ зарлаж байна. Үүнийг хийхийг бид зөвшөөрөхгүй.
Би түрүүн хэлсэнчлэн ЗХУ задран унасны дараа Орос улс геополитикийн шинэ бодит байдлыг хүлээн зөвшөөрсөн. Бид ЗХУ-ын дараахь орон зайд шинээр байгуулагдсан бүх улс орнуудыг хүндэтгэдэг бөгөөд цаашид ч хүндэтгэлтэй хандах болно. Бид тэдний тусгаар тогтнолыг хүндэтгэж, цаашид ч хүндэтгэх бөгөөд үүний нэг жишээ бол эмгэнэлт үйл явдалтай тулгарсан Казахстанд төрийн эрх мэдэл, бүрэн бүтэн байдлыг сорьсонд тусламж үзүүлсэн юм. Гэвч орчин үеийн Украины нутаг дэвсгэрээс байнга аюул заналхийлж буй үед Орос улс аюулгүй байдлыг мэдэрч, хөгжиж, оршин тогтнож чадахгүй.
2000-2005 онд бид Кавказ дахь террористуудад цэргийн цохилт өгч, улсынхаа бүрэн бүтэн байдлыг хамгаалж, Оросыг аварсан гэдгийг сануулъя. 2014 онд тэд Крымчууд болон Севастопольчуудыг дэмжсэн. 2015 онд Зэвсэгт хүчнийхэн Сириэс Орос руу алан хядагчид нэвтэрч ороход найдвартай хаалт тавьсан юм. Бидэнд өөрсдийгөө хамгаалах өөр арга байгаагүй.
Яг ийм зүйл одоо болж байна. Та бидэнд Оросыг, ард түмнээ хамгаалах өөр ямар ч боломж үлдсэнгүй, үүнийг зөвхөн өнөөдөр ашиглахаас өөр аргагүй юм. Нөхцөл байдал биднээс шийдэмгий, яаралтай арга хэмжээ авахыг шаардаж байна. Донбасс ардын бүгд найрамдах улсууд тусламж хүсэн Орост ханджээ.
Үүнтэй холбогдуулан НҮБ-ын дүрмийн 7-р хэсгийн 51-р зүйлд заасны дагуу ОХУ-ын Холбооны Зөвлөлийн зөвшөөрлөөр, Холбооны Хурлаас энэ оны 2-р сарын 22-нд Донецктэй байгуулсан найрамдал, харилцан туслалцах гэрээний дагуу Бүгд Найрамдах Донецк Ард Улс, Бүгд Найрамдах Луганск Ард Улсад би тусгай цэргийн ажиллагаа явуулахаар шийдсэн.
Үүний зорилго нь Киевийн дэглэмд найман жилийн турш дээрэлхэж, хоморголон устгасан хүмүүсийг хамгаалах явдал юм. Үүний тулд бид Украиныг цэрэггүйжүүлж түүнчлэн энгийн иргэд, тэр дундаа ОХУ-ын иргэдийн эсрэг олон тооны цуст гэмт хэрэг үйлдсэн хүмүүсийг шүүхэд өгөхийг хичээх болно.
Үүний зэрэгцээ, бидний төлөвлөгөөнд Украины газар нутгийг эзэлэх төлөвлөгөө байхгүй. Бид хэн нэгэнд хүчээр юу ч тулгахгүй. Үүний зэрэгцээ сүүлийн үед барууны орнуудад дэлхийн хоёрдугаар дайны үр дүнг нэгтгэсэн Зөвлөлтийн тоталитар дэглэмийн гарын үсэг зурсан баримт бичгүүдийг цаашид хэрэгжүүлэхгүй байх ёстой гэсэн үгс олширч байгааг бид сонсож байна. За, үүнд ямар хариулт өгөх вэ?
Дэлхийн II дайны үр дүн, манай ард түмний нацизмыг ялсан тахилын ширээн дээр хийсэн золиослол нь ариун нандин юм. Гэхдээ энэ нь дайны дараах хэдэн арван жилийн туршид бий болсон бодит байдалд үндэслэн хүний эрх, эрх чөлөөний өндөр үнэлэмжтэй зөрчилддөггүй. Түүнчлэн НҮБ-ын дүрмийн 1 дүгээр зүйлд заасан үндэстнүүдийн өөрийгөө тодорхойлох эрхийг цуцалдаггүй.
ЗСБНХУ-ыг байгуулах үед ч, Дэлхийн II дайны дараа ч орчин үеийн Украины нэг хэсэг болох тодорхой нутаг дэвсгэрт амьдардаг хүмүүс амьдралаа хэрхэн зохицуулахыг хүсч байгаагаа хэн ч хэнээс ч асуугаагүй гэдгийг сануулъя. Манай бодлогын гол цөм нь эрх чөлөө, хүн бүр өөрийн болон үр хүүхдийнхээ ирээдүйг бие даан тодорхойлох эрх чөлөө юм.
Мөн энэ сонгох эрхийг өнөөгийн Украины нутаг дэвсгэрт амьдарч буй бүх ард түмэн, хүссэн хүн бүр ашиглах боломжтой байх нь чухал гэж бид үзэж байна.
Үүнтэй холбогдуулан би Украины иргэдэд хандаж байна. 2014 онд Орос улс Крым, Севастополийн оршин суугчдыг таны "нацистууд" гэж нэрлэдэг хүмүүсээс хамгаалах үүрэг хүлээсэн. Крымчууд болон Севастопольчууд түүхэн эх оронтойгоо, Оростой хамт байх сонголт хийсэн, бид ч үүнийг дэмжсэн. Би давтан хэлэхэд өөрөөр байх боломжгүй байсан. Өнөөдрийн үйл явдал нь Украин болон Украины ард түмний эрх ашигт халдах гэсэн хүсэл эрмэлзэлтэй холбоогүй юм. Тэд Украиныг барьцаалж, манай улс, ард түмний эсрэг ашиглахыг оролдож буй хүмүүсээс Оросыг хамгаалахтай холбоотой.
Дахин хэлье, бидний үйл ажиллагаа нь бидэнд учирч буй аюул заналхийлэл, өнөөдөр болж буй үйл явдлаас илүү том гамшгаас өөрийгөө хамгаалах явдал юм. Хичнээн хэцүү байсан ч, энэ эмгэнэлт хуудсыг аль болох хурдан эргүүлж, хамтдаа урагшлахын тулд, бидний үйл хэрэг, харилцаанд хэн нэгнийг хөндлөнгөөс оролцохыг зөвшөөрөхгүй, харин хамтран ажиллахын тулд үүнийг ойлгож, харилцан ажиллахыг уриалж байна. Бүх бэрхшээлийг даван туулахад шаардлагатай нөхцлийг бүрдүүлж, улсын хил байгаа хэдий ч бид хамтдаа дотроосоо хүчирхэгжих болно. Би үүнд итгэдэг- энэ бол бидний ирээдүй юм.
Би бас Украины зэвсэгт хүчний цэргийн албан хаагчдад хандан уриалга гаргах ёстой.
Эрхэм нөхдүүд ээ! Өнөөгийн неонацистууд Украинд Засгийн эрхийг гартаа авлаа.Таны аав, өвөө, элэнц өвөг дээдэс нацистуудтай үүний тулд тулалдаагүй. Та Украиныг дээрэмдэж, эдгээр хүмүүсийг шоолж буй ард түмний эсрэг хунтад биш, харин Украйны ард түмэнд үнэнч байх тангараг өргөсөн. Түүний эрүүгийн тушаалыг бүү дага. Яаралтай зэвсгээ тавиад гэртээ харь гэж уриалж байна. Энэ шаардлагыг хангасан Украины армийн бүх цэргийн албан хаагчид байлдааны бүсийг чөлөөтэй орхиж, ар гэрийнхэн рүүгээ буцах боломжтой гэдгийг тайлбарлая. Би дахин нэг удаа онцлон тэмдэглэж байна: болзошгүй цус урсгасан бүх хариуцлагыг Украйны нутаг дэвсгэрийг захирч буй дэглэмийн ухамсар бүрэн хариуцах болно.
Одоо болж буй үйл явдлуудад хөндлөнгөөс оролцох, уруу татагдаж болзошгүй хүмүүст зориулсан хэдэн чухал, маш чухал үгс зориулан хэлье. Бидэнд саад учруулах, цаашлаад манай улс, ард түмэнд аюул занал учруулахыг оролдсон хэн боловч Оросын хариу арга хэмжээ даруй ирж, таныг түүхэндээ хэзээ ч байгаагүй үр дагаварт хүргэх болно гэдгийг мэдэж байх ёстой. Бид юунд ч бэлэн байна. Энэ талаар шаардлагатай бүх шийдвэр гарсан. Намайг сонсох байх гэж найдаж байна.
Эрхэм Оросын ард иргэд ээ!
Бүхэл бүтэн улс, ард түмний сайн сайхан байдал, тэдний амжилт, оршин тогтнох чадвар нь тэдний соёл, үнэт зүйл, өвөг дээдсийнхээ туршлага, уламжлалын хүчирхэг язгуур системээс үргэлж эхтэй бөгөөд байнга өөрчлөгдөж байдаг амьдрал, нийгмийн эв нэгдэл, түүнийг нэгтгэхэд бэлэн байх, урагшлахын тулд бүх хүчийг нэгтгэх мэдээжийн хэрэг тухайн улс орнуудад хурдан дасан зохицох чадвараас шууд хамаардаг.
Хүч үргэлж хэрэгтэй байдаг- гэхдээ хүч нь өөр өөр чанартай байж болно. Ярианыхаа эхэнд хэлсэн “худалч эзэнт гүрэн”-ийн бодлого нь юуны түрүүнд харгис, шулуухан хүч дээр суурилдаг. Ийм тохиолдлыг бид: "Хүч байна, оюун ухаан хэрэггүй" гэж хэлдэг. Жинхэнэ хүч бол бидний талд байгаа шударга ёс, үнэн гэдгийг та бид мэднэ. Хэрэв тийм бол тусгаар тогтнол, бүрэн эрхт байдлын үндэс суурь нь зөвхөн хүн л ирээдүйгээ найдвартай босгож, гэр орон, гэр бүлээ босгож чадах зайлшгүй үндэс суурь болдог.
Эрхэм элэг нэгтнүүдээ!
ОХУ-ын Зэвсэгт хүчний эх орныхоо төлөө зүтгэж яваа цэрэг, офицерууд үүргээ мэргэшсэн, зоригтойгоор биелүүлнэ гэдэгт итгэлтэй байна. Төрийн бүх шатны байгууллага, манай эдийн засаг, санхүүгийн систем, нийгмийн салбарын тогтвортой байдлыг хариуцдаг мэргэжилтнүүд, манай компанийн удирдлагууд, Оросын бүх бизнесүүд хоорондоо уялдаатай, үр ашигтай ажиллана гэдэгт эргэлзэхгүй байна. Би парламентад суудалтай бүх нам, олон нийтийн нэгдмэл, эх оронч байр сууринд найдаж байна.
Эцсийн эцэст, түүхэнд байсаар ирсэн шиг Оросын хувь заяа манай олон үндэстний ард түмний найдвартай гарт байна. Энэ нь гаргасан шийдвэрүүд хэрэгжиж, тавьсан зорилтууд биелж, эх орны маань аюулгүй байдал найдвартай хангагдана гэсэн үг.
Таны дэмжлэг, Эх орноо гэсэн бидний хайр бидэнд өгдөг ялагдашгүй хүч чадалд би итгэдэг.
Орчуулсан З.Батцэцэг
Эх сурвалж: www.tass.ru