З.БАТЦЭЦЭГ
Brookings Institution: Тэтгэврийн зардал 2030 онд 15 их наяд ам.доллар болж өснө
"Мөнгөн эдийн засаг" буюу ахмад настнуудад зориулсан үйлчилгээ, барааны зах зээл нь дэлхий даяар түгээмэл болж байна. Төрөлтийн түвшин буурч, хүн амын ерөнхий хөгшрөлтийн эсрэг тэд бооцоо тавьж байгаа бөгөөд чиг хандлагыг АНУ, Япон, Хятад улс тогтоож байна. Харин Орос улсад энэ чиглэл хэрхэн хөгжиж байгаа, аль салбарууд хамгийн түрүүнд "цойлж" чадах вэ гэдгийг мэдээллийн лента.ру агентлагийн тоймд юу гэж бичив.
Дэлхий даяар тэтгэвэр авагчдад зориулсан зардал нэмэгдэнэ
"Мөнгөн эдийн засаг" гэсэн нэр томъёо сүүлийн жилүүдэд дэлхий даяар улам бүр түгээмэл болж байна. Энэ нь хоёр ойлголтыг нэг дор нэгтгэдэг. Үүнд янз бүрийн салбар (жишээлбэл, эрүүл мэнд, гоо сайхан), тэтгэвэр авагчдын эдийн засаг, нийгмийн амьдралд оруулах хувь нэмрийг багтаасан өндөр настнуудад зориулсан үйлчилгээний зах зээл орно. "Мөнгөн эдийн засаг"-ыг хөгжүүлэхэд дундаж наслалт нэмэгдэж, хүн амын хөгшрөлт, төрөлт буурч байгаа нь тус дөхөм болж байна гэж Британийн Oxford Economics зөвлөх компани мэдэгдэв. 2050 он гэхэд дэлхий даяар 60-аас дээш насны хүмүүсийн тоо хоёр дахин (2019 онтой харьцуулахад) 2.1 тэрбум хүнд хүрнэ гэж ДЭМБ-аас таамаглаж байна. Энэ үед 80 ба түүнээс дээш насны иргэд гурав дахин их буюу 459 сая хүн болно.
"Мөнгөн" хэрэглэгчид дунджаар бусад насны бүлгүүдээс илүү их мөнгө зарцуулдаг гэж Брукингсийн хүрээлэнгийн мэргэжилтнүүд хэлэв. Тэд 2030 он гэхэд ахмад үеийнхний зарлага дэлхийн хэмжээнд бараг хоёр дахин нэмэгдэж, 15 их наяд ам.доллар болно гэж тооцоолжээ. Дэлхийн мэдээллийн лабораторийн тооцоолсноор нэг хүнд ногдох "мөнгөн эдийн засгийн" хэмжээ Ази тивд хамгийн ихээр өсөх буюу 2035 он гэхэд найм дахин өснө.
Нэг талаас, урт наслалтын эдийн засаг нь ойрын хэдэн арван жилийн чиг хандлага бөгөөд үүнийг технологийн хувьд өндөр хөгжилтэй орнууд дэлхийн зах зээлд ноёрхлоо нэмэгдүүлэхийн тулд ашиглах боломжтой гэж Эдийн засаг, математикийн төвийн тэргүүлэх судлаач Сергей Гатауллин хэлэв. Нөгөөтэйгүүр, хөгшрөлтийн улмаас нийгмийн үйлчилгээний зардлыг нэмэгдүүлэхэд гол нөлөө үзүүлэх нь хөгжиж буй орнуудын хувьд энэ төрлийн эдийн засгийн хувьд боломжгүй болж магадгүй юм.
Төрөлтийг өдөөх нь хүн амын бууралтын хандлагыг өөрчлөхгүй гэдэгтэй улс орнууд эвлэрэх ёстой гэж “РосДорБанк”-ийн ТУЗ-ийн орлогч дарга Анатолий Вожов тэмдэглэв. "Хүн амын хөгшрөлтийн асуудал цаг хугацааны явцад нийтлэг болох тул цагаач ажилчдыг татах нь хүн ам зүйн асуудлыг шийдэх урт хугацааны шийдэл биш" гэж тэр анхааруулав.
Орос улсад "мөнгөн эдийн засаг" дөнгөж бий болж байна
Орост "мөнгөн эдийн засаг" дөнгөж эхэлж байна гэж шинжээчид үзэж байна. Энэ үйл явцад ахмад настнуудын үндсэн хэрэгцээнээс давсан бараа, үйлчилгээний эрэлт нэмэгдэж байгаа нь тусалж чадна гэж Үндэсний судалгааны их сургуулийн Эдийн засгийн дээд сургуулийн Нийгмийн бодлогын иж бүрэн судалгааны төвийн тэргүүн Оксана Синявская хэллээ. Гэвч өнөөг хүртэл тэтгэврийн түвшин нь хэд хэдэн бизнесийн салбарт энэ насны ангилалд нухацтай найдах боломжийг бүрэн олгохгүй байна гэж тэр тэмдэглэв.
Гэсэн хэдий ч Оросын хүн амын дундаж нас нэмэгдсээр байна. 2036 он гэхэд дийлэнх хувийг 46-50, 51-55 насныхан төлөөлнө гэж Росстат мэдээлэв. Таван жилийн өмнөх дүр зураг өөр байсан. Тус улсын иргэдийн дийлэнх нь 31-35, 36-40 насныхан байсан.
Орос улсын дөрвөн хүн тутмын нэг нь тэтгэврийн насандаа байгаа бөгөөд нийт тэтгэвэр авагчдын тавны нэг нь үргэлжлүүлэн ажиллаж байна. Үүний зэрэгцээ, 2016 онд ажиллаж байгаа тэтгэвэр авагчдад олгодог засгийн газрын төлбөрийг индексжүүлсний дараа тэтгэвэрт гарах насны ажилтай иргэдийн тоо буурч эхэлсэн гэж РБК тэмдэглэв.
Настай хүмүүс эрүүл мэнддээ илүү анхаарч эхэлдэг гэж “Опора России” компанийн тэргүүн дэд ерөнхийлөгч Павел Сигал Lenta.ru сайтад өгсөн ярилцлагадаа хэлэв. “Тэд урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээ, үзлэгт түлхүү анхаардаг. Тэд өөрсдөө эрүүл мэнддээ илүү их хөрөнгө оруулалт хийж эхэлдэг, учир нь энэ үед хүн бүр өвдсөн байдаг" гэж тэр хэлэв. Тиймээс анагаах ухаан нь "мөнгөн эдийн засаг"-д илүү их анхаарал хандуулах хамгийн ойлгомжтой салбар юм гэж эх сурвалж дүгнэв.
“Санхүүгийн зөвлөхүүд бас ашиг тустай байж болно. Тэтгэвэр тийм ч хол биш байгааг хүмүүс ойлгож байна. Энэ тохиолдолд хуримтлалыг зохицуулах, зардлыг төлөвлөхөд туслах санхүүгийн бүтэц эрэлт хэрэгцээтэй байх болно, ингэснээр хүмүүс тэтгэвэрт гарахдаа тав тухтай санхүүгийн системтэй болно” гэж Павел Сигал- "Опора России"-ийн Тэргүүн дэд ерөнхийлөгч ярив. Органик бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх, санхүү, даатгалын үйлчилгээ зэрэг салбарууд хөгжлийн нэмэлт түлхэц болно, гэхдээ зөвхөн нэг удаагийн бодит орлого нэмэгдсэн тохиолдолд л болно гэж С.Гатауллин нэмж хэлэв.
Цар тахал нь "ахмадын эдийн засагт" нөлөөлсөн
Цар тахлын оргил үед өндөр настнууд хэрэглэгчдийн хамгийн эмзэг бүлгийн нэг байсан. Эпидемийн эхний жилд Орост 65-аас дээш насны иргэд коронавирусын улмаас нас барсан хүмүүсийн 80 хувийг эзэлж байна гэж Роспотребнадзор мэдээлэв. Энэ удаад бизнесийн төлөөлөгчдийг бизнесийн загвараа эргэн харж цахим эрүүл мэнд, эмийн онлайн худалдаа, ерөнхий оношилгооны чиглэлээр ажилладаг компаниуд хөгжсөн.
Үүний зэрэгцээ эрүүл мэндийн хэрэгслийн эрэлт хэрэгцээ болох фитнесс хэмжигч, ухаалаг цаг, цусны даралт болон глюкоз хэмжигч, нойр хянах төхөөрөмж, ухаалаг хувцас нэмэгдсэн. Дэлхий даяар дагалдах роботуудын борлуулалт, зорчигчгүй тээврийн хэрэгслийн хөгжил нэмэгдсэн (Технополис групп болон Оксфордын эдийн засгийн шинжээчдийн үзэж байгаагаар). Японд энэ үед автомашин үйлдвэрлэгчдийн хооронд нисэгчгүй нисэх онгоцыг хурдан бүтээхийн төлөө жинхэнэ тэмцэл эхэлжээ. Тэднийг Японы засгийн газар идэвхтэй дэмжиж байгаа тул төлөвлөсний дагуу эмч нартай уулзах, дэлгүүрт очиход хялбар болгоно.
ОХУ-д тахлын үед тэтгэврийн өмнөх насны хүмүүс цахимаар худалдан авалт хийх нь ихэссэн. 2020 онд Google-ийн мэдээлснээр тус улсад 55-аас дээш насны онлайн худалдан авагчдын тоо огцом өссөн байна. Хоёр жилийн дараа буюу 2022 онд энэ үзүүлэлт 63 хувьд хүрчээ.
Ахмад насны оросууд интернэтээр хувцас, гутал худалдаж авдаг, хүүхдүүддээ үл хөдлөх хөрөнгө, бараа бүтээгдэхүүн сонгож, санхүүгийн бүтээгдэхүүн, онлайн банк сонирхож, мөн боловсрол эзэмшдэг. Герман, Ирланд, Нидерланд эдгээр гурван улсад тэтгэвэрт гарахдаа сургуульд явахаар шийдсэн хүмүүсийн хувь өндөр байдаг.
ОХУ-ын Худалдаа аж үйлдвэрийн танхимын аялал жуулчлалын бизнес эрхлэх хорооны дарга Юрий Барзыкиний хэлснээр, нийт аялагчдын 12 хувийг өндөр настнууд эзэлж байна. Үүний зэрэгцээ, 60-аас дээш насны оросууд сувиллын амралтыг илүү олон удаа сонгох хандлагатай байдаг (цар тахлын дараа энэ сегмент бас эхэлсэн), түүнчлэн соёл, боловсролын газруудыг сонгох хандлагатай байдаг.
Гоо сайхны салбарт ч ахмадууд илүү анхаарал хандуулж эхэлсэн. “Алтан алимны” хэвлэлийн алба 2021 онд 50-аас дээш насны үйлчлүүлэгчдийн өсөлт гуравны нэг буюу 33.4 хувиар мэдэгдэхүйц өссөн гэж РБК-д мэдэгдэв. Их Британийн Үндэсний статистикийн алба зургаан жилийн дараа (2040 он гэхэд) гоо сайхны брэндийн үйлчлүүлэгчдийн дунд залуу үйлчлүүлэгчээс илүү 50-аас дээш насны эмэгтэйчүүд байх болно гэж тооцоолжээ.
Боловсон хүчний хомсдолоос болж 50-аас дээш насны оросууд бизнес сонирхох болно
"Бүх насны компаниуд" судалгааны зохиогчдын үзэж байгаагаар Орос улсад тэтгэвэрт гарах/тэтгэвэрт гарахаас өмнөх насны хүмүүсийн худалдан авах чадвар төдийгүй тэдний бизнес эрхлэх чадварыг хангалттай үнэлдэггүй. JPMorgan Chase санхүүгийн холдингийн судалгаагаар 55-аас дээш насны үүсгэн байгуулагчтай компаниуд оршин тогтнох хамгийн өндөр хувьтай байдаг гэж тэд тэмдэглэжээ. ОХУ-д явуулсан санал асуулгад оролцогчдын гуравны нэг нь хувийн бизнесээ нээх хүсэлтэй байгаагаа илэрхийлсний 30 хувь нь өндөр настай хүмүүс байна.
Хөдөлмөрийн зах зээл дэх хомсдолд 50-иас дээш насны оросууд чухал хүний нөөц болдог гэж The Bell MTС-ийн байр суурийг иш татав. Бид бизнес сонирхож болох иргэдийн ажлын ангиллын тухай ярьж байна гэж тэд тэмдэглэв. ОХУ-ын Цахим Харилцаа Холбооны захирал Сергей Гребенниковын хэлснээр боловсролын хөтөлбөрүүд, тэр дундаа дижитал болон санхүүгийн бичиг үсгийн мэдлэгийг заах зэрэг нь өндөр настай хүмүүсийг дижитал эдийн засагт татан оролцуулахад тусална.
2019 онд тэтгэврийн шинэчлэлийн дараа 55-аас дээш насны сая гаруй иргэн хөдөлмөрийн чадвартай хүн амд нэмэгдсэн гэж Ventra Go дижитал уян хатан хөдөлмөр эрхлэлтийн платформын маркетингийн захирал Анна Ларионова Lenta.ru-д мэдэгдэв. Ирээдүйд энэ насны ангилалд ажил эрхэлж буй хүмүүсийн тоо өсөх болно гэдэгт тэр итгэлтэй байна. “Тэтгэвэрт гарсан хүмүүсийн дунд түр ажил эрхлэх сонирхол нэмэгдэж байгааг бид харж байна. Одоо дундаж наслалт нэмэгдэхийн хэрээр тэд илүү идэвхтэй болж, нийгмийн баялаг амьдралаар амьдарч байна" гэж А.Ларионова тэмдэглэв.
Энэ насны хүмүүс бүтэн цагийн ажил биш, харин цагийн ажил сонгох нь нэмэгдэж байна гэж Ventra Go! төлөөлөгч хэлэв. Эрүүл мэндийн шалтгааны улмаас 55-аас дээш насны хүмүүс ихэвчлэн тусгай сургалт, ноцтой дасгал хөдөлгөөн шаарддаггүй ажлыг илүүд үздэг. Жишээлбэл үнийн шошго өлгөх, бичиг баримтыг хаягаар хүргэх. Тиймээс хүргэлт, жижиглэнгийн худалдааны салбарт ахимаг насны орон тоо үргэлж байх болно гэдэгт тэр итгэлтэй байна
Хятад улс “мөнгөн үстэй” эдийн засагт найдлага тавьж байна
Дэлхий дахинд өндөр настнуудын тоо нэмэгдэх хандлагатай байгаа тул зарим улс орны засгийн газар “мөнгөн эдийн засаг” гэгдэх эдийн засгийг бий болгохын тулд төсвөөс мөнгө хуваарилж байгаа нь гайхах зүйл биш гэж Freedom Finance Global сэтгүүлийн ахлах шинжээч Наталья Милчакова хэлэв.
АНУ-д "мөнгөн эдийн засгийн" хамгийн чухал салбар бол төлбөртэй эмнэлгийн үйлчилгээ, гоо сайхны үйлдвэрлэл, үйлчилгээ юм. Үүнд фитнесс клуб, бэлэн хоол үйлдвэрлэх, гэрт нь хүнсний бараа хүргэх, гэр цэвэрлэх, жижиг засвар үйлчилгээ орно.
2024 оноос хойш Хятадын улс өргөн хэрэглээний бараа бүтээгдэхүүнээс эхлээд автомашин хүртэлх төрөл бүрийн салбарыг ахмад настнуудын хэрэгцээнд нийцүүлэхэд хэдэн их наяд ам.доллартай тэнцэх хэмжээний хөрөнгө оруулалт хийхээр төлөвлөж байна гэж Н.Милчакова тэмдэглэв. БНХАУ-ын арван томоохон аж үйлдвэрийн хотод "мөнгөн эдийн засаг" хөтөлбөрт хамрагдаж буй аж ахуйн нэгжүүдэд зориулсан тусгай аж үйлдвэрийн парк байгуулахаар төлөвлөж байна. Үүнээс гадна эрх баригчид энэ төслийн санхүүжилтийг татахын тулд тусгай бонд гаргахаар төлөвлөж байна.
Хятадын ахмад үеийнхний хэрэгцээ, боломжийн ийм хандлагыг “мөнгөн үсний эдийн засаг” гэж нэрлэдэг. 2024 оны нэгдүгээр сард тэд БНХАУ-ын Төрийн зөвлөлийн Тамгын газрын хуралдааны тайланг нийтэлж, албаны хүмүүс ийм хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх зөвлөмжийг боловсруулсан байна. Баримт бичигт ахмад настнуудын харилцаа холбоо, соёл, амралтын төвүүдийг хөгжүүлэх шаардлагатай байгаа талаар дурджээ. Бизнес эрхлэгчдэд ахмад настнуудын эрэлт хэрэгцээтэй бүтээгдэхүүн бүхий супермаркетуудад тусгай хэсэг, хэлтэс байгуулах, мөн энэ хэрэглэгчдэд чиглэсэн тусгай бүтээгдэхүүний брэндийг хөгжүүлэхийг зөвлөж байна.
Баримт бичгийн нэг хэсэг нь шинэлэг. Үүнд "ухаалаг идэвхтэй хөгшрөлтийн горим", "нөхөн сэргээх үйлдвэр", "хөгшрөлтийн эсрэг үйлдвэрлэл" гэх мэт нэр томъёог ашигладаг. Үүний цаана геронтологи (хөгшрөлтийн физик, сэтгэл зүйн талыг судалдаг шинжлэх ухаан), эд эсийн нөхөн үржихүй, генетикийн судалгаа, нөхөн төлжих анагаах ухааны чиглэлээр хамгийн сүүлийн үеийн судалгааг хөгжүүлж байна.
“Дээрх бүх зүйл бол өнөөгийн шинжлэх ухааны хамгийн дэвшилтэт технологи юм. Энэ бол төв засгийн газар, бүс нутгийн эрх баригчид, томоохон бизнесүүд, жижиг, дунд үйлдвэрүүд, тэр ч байтугай олон нийтийн байгууллагуудыг хамарсан томоохон, маш том үндэсний бизнесийн төсөл юм” гэж Е.М.Примаковын нэрэмжит ИMEMO-ийн дэд захирал, эдийн засгийн шинжлэх ухааны доктор Владимир Миловидов хэллээ.
Хятадад боловсруулсан хөтөлбөр нь тус улсын эдийн засгийн өсөлтийн хурдыг хурдасгах шаардлагатай байгаа тул ач холбогдолтой гэж В.Миловидов хэлэв. Хятадын тэтгэвэр авагчид сайн хадгаламжтай байдгийг хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр гарч буй хувийн хэргүүд онцолж байна. Хоёр жилийн өмнө "South China Morning Post" сонинд хөгшин хятад эр үр удамдаа хуримын бэлэг болгон 400 мянган юань өгсөн түүхийг өгүүлжээ.
Хятадад өндөр настнуудад зориулсан барааны үйлдвэр аль хэдийн хөгжсөн бөгөөд үүнд ортопедийн бүтээгдэхүүн, хөдөлгөөнт туслах хэрэгслээс эхлээд төрөлжсөн электрон бараа, гэр ахуйн бараа зэрэг өргөн хүрээний бүтээгдэхүүнүүд багтаж байна гэж Орос-Хятадын тээврийн RusTransChina компанийн үүсгэн байгуулагч Александр Стрельников Lenta.ru өгсөн яриандаа тэмдэглэв.
“Логистикийн компанийн хувьд Хятадаас Орос руу өндөр настны ачаа тээвэрлэх хэмжээ ч нэмэгдэж байгааг бид анзаарч байна. Дотоодын пүүсүүд дотоодын зах зээлд борлуулах зорилгоор Хятадын бүтээгдэхүүнийг худалдан авах нь нэмэгдэж байна" гэж А.Стрельников хэлэв. Гэхдээ Хятадын үйлдвэрлэгчид өөрсдөө Оросын зах зээл дээр бүтээгдэхүүнээ идэвхтэй сурталчилж эхлээд байгаа бөгөөд үүнээс борлуулалт өсөх асар их боломж байгааг харж байна.
Орос улсад эм, биотехнологиийн салбар ашигтай болж магадгүй
Хэрэв Оросын эрх баригчид Хятадынхтай төстэй хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхээр гэнэтхэн шийдвэр гаргавал түүний оролцогчид юуны түрүүнд эмийн үйлдвэрүүд, хувийн эмнэлэг, гоо сайхны эмнэлгүүд, мөн биотехнологи хөгжүүлдэг компаниуд багтах болно гэж Милчакова таамаглаж байна.
“Хэрэв Орос улсад ийм хөтөлбөр батлагдвал хорт хавдартай тэмцэх ажлыг тэргүүн эгнээнд тавих магадлалтай. Энэ нь хорт хавдрын эсрэг эм боловсруулж, үйлдвэрлэдэг биолаборатори, стартапууд ОХУ-д маш их эрэлт хэрэгцээтэй байна гэсэн үг” гэж Freedom Finance Global-ын тэргүүлэх шинжээч хэлэв.
Үндэсний судалгааны их сургуулийн Эдийн засгийн дээд сургуулийн Нийгмийн бодлогын хүрээлэнгийн дэд захирал Оксана Синявскаягийн хэлснээр ОХУ-д нөхөн сэргээх техникийн хэрэгсэл болон бусад туслах технологийн хүрээ багассан байна. Тэдний ихэнх нь импортоор орж ирсэн бөгөөд өндөр чанартай импортыг орлох бүтээгдэхүүн хараахан болоогүй байна гэж тэр тэмдэглэв. Үүнд ноцтой хөрөнгө оруулалт шаардлагатай тул төрөөс дэмжвэл “мөнгөн эдийн засаг” ч шинэ эрч хүч авах боломжтой.
Хүн амын хөгшрөлтийн хандлага дэлхий даяар ажиглагдаж байгаа бөгөөд үүнд эдийн засаг дасан зохицох нь тодорхой байна гэж Альфа Капитал Менежмент компанийн үйлчлүүлэгчтэй харилцах албаны захирал Анна Гондусова үзэж байна. Үүний зэрэгцээ, төлөвшсөн хүн ам бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний чанарт тавигдах шаардлага өндөр байх болно гэж ярилцагч нэмж хэлэв
“Хүн амын хөгшрөлт нь эдийн засгийн салбар хоорондын тэнцвэрт байдалд нөлөөлөхгүй, харин хэрэглэгчдийн салбараас хүлээх шаардлага, стандартад нөлөөлнө. Жишээлбэл, кино урлагт залуучуудад зориулсан киноны эрэлт хэрэгцээ багасч, гэр бүлийн түүхүүд илүү их байх болно. Спортын салбарт түрэмгий спортоос нөхөн сэргээх спортод анхаарлаа хандуулах болно” Альфа Капитал Менежмент компанийн Үйлчлүүлэгчтэй харилцах албаны захирал Анна Гондусова байр сууриа илэрхийлэв.
Оросын санхүүгийн захирлуудын клубын ерөнхийлөгч Ирина Арехина өнөөдөр “мөнгөн эдийн засаг”-ын хүрээнд үр дүнтэй ажиллах үндэс суурийг бизнес тавих ёстой. Түүний хэлснээр хүмүүсийн хэрэглээний зуршил 30 наснаас хойш бүрэлдэж, зан үйлийн хэв маяг нь илүү удаан өөрчлөгддөг.
2036 онд (46-55 насны хамгийн олон хүн амтай улс байх үед) хэрэглээний салбарын зан төлөвийг 35-45 насны хүн амын хэрэглээний зуршил дээр үндэслэн урьдчилан таамаглах боломжтой гэж И.Арехина итгэлтэй байна. "Жишээ нь, бид захиалгын үйлчилгээг цаашид хөгжүүлнэ гэж үзэж болно. Түүгээр ч зогсохгүй олон янзын чиглэлээр - онлайн кино театраас эхлээд машин хуваалцах эсвэл зарим өргөн хэрэглээний бараа бүтээгдэхүүнийг шинэчлэх хүртэл" гэж тэр онцлон тэмдэглэв.
Эрүүл мэндийн салбарт эмнэлзүйн үзлэгийг идэвхтэй нэвтрүүлж байна. Хэрэв энэ зуршил үүсвэл 15-20 жилийн дараа ахмад настнууд эрүүл мэндээ жил бүр, магадгүй илүү олон удаа шалгаж үзэх боломжтой болно. Эмнэлгийн үйлчилгээ, ялангуяа оношлогооны салбар нь хөгжилд хүчтэй түлхэц болно гэж И.Арехина үзэж байна.
Гэрийн роботууд болон хөрөнгийн менежмент
Хүн амын хөгшрөлтийн цаана зөвхөн боломж төдийгүй дэлхий нийтийн сорилт бий гэж РосДорБанк-ийн ТУЗ-ийн орлогч дарга Анатолий Вожов анхааруулав. Тэр ч байтугай анагаах ухаан, эм зүй гэх мэт тодорхой салбарууд ч суудалгүй биш гэж тэр тайлбарлав.
Ийм үйлдвэрүүдийн хэрэглэгчдийн насжилт нь нэг талаас ахмад үйлчлүүлэгчдийн тоо нэмэгдэж, нөгөө талаас хүүхдийн үйлчлүүлэгчид багасч байна гэсэн үг. Үүний зэрэгцээ хүүхдүүд насанд хүрэгчдээс хэд дахин илүү өвддөг бөгөөд эцэг эхийн төлбөрийн чадвар нь тэтгэвэр авагчдынхаас хамаагүй өндөр байдаг гэж А.Вожов дурсав.
Улс орнууд өсөн нэмэгдэж буй хүн амыг сорилт гэж үзэж, эдийн засгийн хамгийн ирээдүйтэй салбаруудыг хөгжүүлэх асуудлыг цогцоор нь шийдэх ёстой гэж Lenta.ru-ийн ярилцагч үзэж байна.
“Хөгширч буй хүн амыг хэн ажиллуулж, бүтээгдэхүүнээр хангахыг шийдэх хэрэгтэй. Мөн энэ асуудалд цорын ганц шийдэл бол хиймэл оюун ухааны хяналтан дор ихэнх үйлдвэрлэлийн процессыг роботжуулах явдал юм. Гэрийн роботын туслахууд өдөр тутмын амьдралдаа туслах болно” Анатолий Вожов хэллээ.
Ахмад настнуудын төлбөрийн чадварыг хангах нь бас нэг чухал ажил гэж шинжээч үзэж байна. “Энэ асуудлыг нэг дор шийдэх боломжгүй гэдэг нь ойлгомжтой. Ажилчдын орлогыг тэтгэвэр авагчдад хуваарилах схем нь бүх ач холбогдлоо алдаж байна" гэж тэр хэлэв.
“Хэн нэгэн хүн хуримтлалыг чадварлаг, хариуцлагатай удирдах ёстой. Энэ нь хөрөнгийн менежменттэй холбоотой салбар удаан хугацаанд эрэлт хэрэгцээтэй байх болно гэсэн үг бөгөөд улсууд тэтгэврийн хуримтлалыг дэмжих таатай нөхцлийг бүрдүүлэхийн тулд ажиллах шаардлагатай болно" гэж А.Вожов дүгнэв.
Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин
2024 ОНЫ ДОЛООДУГААР САРЫН 2. МЯГМАР ГАРАГ. № 129 (7373)