-Үнэлгээг НҮБ-ын Хүн амын сан, Хүүхдийн сангийн дэмжлэгтэйгээр хийж гүйцэтгэснээ танилцууллаа-
Д.АРИУН
Монгол Улсад эрүүл мэндийн анхан шатны тусламж үйлчилгээнд бага насны хүүхдийн хөгжил, өсвөр үе залуучуудад ээлтэй эрүүл мэндийн үйлчилгээг уялдуулахад тулгамдаж буй асуудлыг илрүүлж, хэрэгцээг тогтоох үнэлгээг НҮБ-ын Хүн амын сан, Хүүхдийн сангийн дэмжлэгтэйгээр хийж гүйцэтгэсэн.
Уг үнэлгээний тайланг өнөөдөр /2024-01-25/ албан ёсоор танилцуулсан юм. Тайлангаас харахад эрүүл мэндийн анхан шатны тусламж үйлчилгээг бага насны хүүхдийн хөгжлийг дэмжих асуудал болон өсвөр үе залууст ээлтэй эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээтэй уялдуулах асуудал эрх зүйн орчин бодлогын хувьд харьцангуй дэмжлэгтэй байна. Харин яг хэрэгжилтийн шатандаа анхан шатны нэгждээ анхаарах, мэргэжилтнүүдээ энэ чиглэлээр чадавхжуулж сургах, стандарт журам, заавраар хангах, үйлчилгээний орчныг бүрдүүлэх, бага насны хүүхдэд аюулгүй, өсвөр үеийнхэнд ээлтэй тэдний эрхийг хамгаалсан, нууцыг хадгалсан, хэрэгцээнд нийцсэн байдлаар хөгжүүлж өргөжүүлэх, санхүүжилтийг эрүүл хүүхдийн хяналт, бага насны хүүхдийн хөгжил, хүүхэд залуучууд, өсвөр үеийнхэнд ээлтэй үйлчилгээ рүү чиглүүлэх хэрэгцээтэй юм байна. Мөн эцэг эхчүүдийн оролцоо, үүрэг хариуцлагыг дээшлүүлэхийн тулд тэднийг мэдээллээр хангах, хүүхдээ асрах дадалд сургах шаардлагатай.
Үнэлгээний багийнхны дүгнэлтээр өсвөр насныхан өрх, сумын эрүүл мэндийн төвөөс тусламж үйлчилгээ авах нь хангалтгүй гэсэн үнэлгээ гарчээ. Тэдэнд нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд, бэлгийн бойжилт, бэлгийн боловсрол, архи тамхины хэрэглээ, сэтгэцийн эрүүл мэнд, хоол тэжээлийн асуудал тулгамддаг.
Гэтэл уг асуудлаар өрх, сумын эрүүл мэндийн төвдөө хандах нь цөөн, нөгөө талдаа анхан шатны тусламж үйлчилгээний эмч нарын ур чадвар дутмаг байгаа нь хүүхдүүд хувийн эмнэлэгт хандах шалтгаан болж байна.
Бага насны буюу 0-3 насны хүүхдүүд эрүүл мэндийн ажилтны хяналтад байдаг ба хөгжлийн судалгааг нь “Эх хүүхдийн эрүүл мэндийн дэвтэр”-ийн доторх асуумжийн дагуу гэр бүл, өрх сумын эрүүл мэндийн төвийн эмч нар хамтран хянадаг байхаар бодлогын түвшинд шийдвэрлэсэн ч хэрэгжилтийн явц тодорхой үр дүнд хүрээгүй байна. Энэ нь өвчлөл их байгаагаас шалтгаалж анхан шатны тусламж үйлчилгээ үзүүлэх эмч, сувилагчдын ачаалал нэмэгдэж бага насны хүүхдийн хөгжлийг хянах, зөвлөгөө өгөх боломж хомс болсон зэрэг дүгнэлтийг үнэлгээний багийнхан танилцуулав.